Kambanat e alarmit po bien në Prishtinë, Beograd dhe Sarajevë.
Ndërsa vëmendja e Evropës është përqendruar te Ukraina, tensionet në Ballkanin Perëndimor kanë zier dhe liderët në rajon – si dhe në Britani – shqetësohen se presidenti rus Vladimir Putin do ta përdorë momentin për të shfrytëzuar më tej linjat e gabimeve në ish-Jugosllavi.
Ballkani Perëndimor përshkruhet si “pika tjetër e nxehtë” nga figurat në nivelet e larta të qeverisë së Mbretërisë së Bashkuar – dhe me nxehtësinë që po rritet tani, Britania po shtyn që të gjashtë shtetet e rajonit t’i bashkohen BE-së për të shmangur ndikimin rus.
“Në këtë kohë, me luftën në Evropë dhe duke parë edhe dorën e gjatë të ndërhyrjes ruse në rajon, do të ishe budalla nëse do të hiqje syrin nga Ballkani Perëndimor, ku ka ende çështje të së kaluarës që ende nuk janë kapërcyer”, tha për POLITICO-n Sekretari i Jashtëm britanik, David Lammy, gjatë një vizite në rajon javën e kaluar.
“Interesat e Putinit këtu janë të mbajë rajonin të destabilizuar. Është në interesin e tij të mbajë të shqetësuara vendet që përbëjnë Ballkanin Perëndimor, të ketë një popullsi të destabilizuar dhe të zhvillojë një luftë kibernetike dhe hibride”.
Të gjashtë shtetet e Ballkanit Perëndimor po përpiqen të bëhen shtete anëtare të BE-së, një proces i stërzgjatur në të cilin gjeopolitika mund të jetë po aq e rëndësishme sa përmbushja e detyrave të rreshtimit. Ata përballen me sfida të rëndësishme, si brenda vendit ashtu edhe me fqinjët e tyre. Bosnje-Hercegovina, për shembull, është shtyrë në krizë pasi udhëheqësi serb i Bosnjës Milorad Dodik i shmanget arrestimit për politikat e tij separatiste. Ndërkohë, Serbia e akuzon Kosovën për represion ndaj minoritetit serb, ndërsa Kosova fajëson Serbinë për dhunë brenda territorit të saj.
Ekspertët dhe ministrat e politikës së jashtme kanë frikë se Kremlini do të përpiqet të përfitojë nga tensionet e thella etnike dhe fetare për të nxitur trazira të mëtejshme në të gjithë Ballkanin, duke rrënjosur interesat e Rusisë dhe duke krijuar akoma më shumë telashe në oborrin e pasmë të BE-së.
“Tani për tani ata duhet të ecin përpara ose do të vazhdojnë të jenë shesh lojërash për Rusinë”, tha për POLITICO një zyrtar i Mbretërisë së Bashkuar, i cili foli në kushte anonimiteti pasi nuk ishte i autorizuar për të diskutuar në publik këto çështje. Tani ekziston “një dritare mjaft e vogël” në të cilën shtetet e Ballkanit nuk duhet “të ulen në cep” përpara se Brukseli të konsumohet nga pranimi i Ukrainës, thanë ata.